Hâlâ Buradasın

Salı günü Mügemmell ile yapacağımız plan Çarşamba'ya ertelenince biz de öğlen Gizem'le buluşup Beyoğlu'na gittik. Aklımızda belirli tek bir rota vardı, kalanını doğaçlama gezeriz diyorduk, ama turun tamamını yüreğimizin götürdüğü yere giderek tamamladık. Çünkü görmek istediğimiz sergi buydu ama belirtilen adreste, hatta o sokak boyunca Alan İstanbul diye bir yer bulamadık! 

Biz de aynen geri dönerek Arter'de ne var acaba diye hiçbir fikrimiz olmadan daldık içeri. Önce ilgimizi çekmeyecek bir sergiymiş gibi geldi, ama elimizdeki kitapçıktan çalışmaların açıklamalarını okudukça Mona Hatoum'un Hâlâ Buradasın sergisinden çok etkilendik. (Buradan sergi kitapçıklarının önemine dair mesajımı da vermiş olayım. Özellikle modern işlerde!) Bu, sanatçının Türkiye'deki ilk kişisel sergisiymiş ve bu kapsamda 1990'lardan bu yana ürettiği 30'dan fazla iş bir araya getirilmiş. Beyrut'ta doğmuş Filistin kökenli bir İngiliz sanatçı olan Mona Hatoum yerleştirme, heykel, video, fotoğraf ve kağıt üzerine çalışmalar gibi çok çeşitli mecra ve yöntem kullanmış.  

Serginin adı olan Hâlâ Buradasın (You Are Still Here),yukarıda Gizem'le beni gördüğünüz o duvar aynasının üzerinde kumlama yöntemiyle Arapça olarak yazılı. O aynada kendini görmeyi, var olmanın, hayatta kalmanın teyidi olarak düşünmüş sanatçı. Hemen yanımızda yerde duran ve benim ilk bakışta taçlara benzettiğim cam objelerden oluşan çalışma ise A Bigger Splash: ve onlar taç falan değil, hareket halindeyken yakalanmış damlalarmış. Kocaman kan damlalarına benzemeleri için canlı kırmızı renkte yapılmışlar. Yukarıdaki kolajda üst sıranın en solunda yer alan Ecza Dolabı'nda (Natura Morta (medical cabinet)) rengarenk Murano camlardan yapılmış el bombaları bulunuyor! Alt sırada gördüğünüz Rende Paravan'ın (Grate Divide) bir de Rende Yatak  versiyonu bulunuyor. Rahatlık yerine rahatsızlık ve acı vaat edercesine...  Hemen yanındaki masa ne yazık ki bir rakı sofrasına dönüşmeyecek. Tabağın içinde bir video izleniyor ve ağızdan anüse ve tekrar ağıza, bir döngü halinde sindirim sistemindeki yolculuk izlenebiliyor. Endoskopi, kolonoskop, ve ekografi için kullanılan tıbbi ekipmanlar sayesinde yapılan bu "içsel" yolculuğu izlediğiniz eserin adı Deep Throat!

Sırada Worry Beads var. Yani yukarıda yerde gördüğünüz dev tespih. Birçok dinde dua ve meditasyona eşlik eden bir tefekkür nesnesinin her bir tanesi gülleye benzeyen dev boyutlarda yaparak savaş ve yıkıma dair çağrışımları harekete geçirmiş Mona Hatoum. Öndeki sandalyede kendine özgü siyah-beyaz deseniyle gördüğünüz geleneksel Arap baş örtüsünün siyah çizgileri uzun saç tellerinin işlenmesiyle oluşturulmuş. İnanılmaz bir şeydi. Adı Keffieh. Ve saç telleriyle incecik, hassas bir ağ oluşturduğu inanılmaz bir çalışma daha vardı ama fotoğrafı güzel çıkmaz diye çekmedim. Kesinlikle görmelisiniz.

Yukarıdaki yine yere yayılmış kırmızı çalışmanın adı Undercurrent (red). Kırmızı kumaşla kaplı elektrik kablolarından dokunmuş kare şeklindeki kilimin uzun bırakılmış uçları zeminde kıvrılarak geniş bir daire oluşturmuş. Kabloların ucunda ise nefes alır verir gibi parlayıp sönen ampuller bağlı. Aç bir hayvanın kolları veya bir kan gölü gibi etrafa yayılıyormuş hissi verilmeye çalışılmış. Biraz rahatsız edici haliyle...

Benim sizlere fikir vermesi için seçtiklerim bunlardı. Küratörlüğünü Emre Baykal'ın üstlenmiş olduğu bu güzel sergi 27 Mayıs'a kadar Arter'de görülebilir. Hazır havalar güzelleşmişken bizim yaptığımızı yapabilir, çıkışta Midpoint'in terasında güneşin altındaki masalardan birini kaparak harika manzaraya karşı yemeğinizi yiyebilirsiniz.

Şimdiden iyi gezmeler ve afiyet olsun. :)