Ressam Sabiha Rüştü Bozcalı

Nasıl hayran olunası bir kadın! Ne modern, ne yaratıcı, döneminin ne kadar önünde. Hayran olmamak elde değil. Ressam Sabiha Rüştü Bozcalı sergisi Salt Galata'da devam ediyor. Bu ay sonu sona erecekti ama tarihi bir hafta daha uzatıldı, haberiniz olsun. O yüzden 6 Mart'a kadar ne yapıp edip görün bu harika kadının yaptıklarını ve yaşam öyküsünü. 

Osmanlı İmparatorluğu'ndan Cumhuriyet'e geçiş döneminde yetişen ressam ve Türkiye'nin ilk kadın illüstratörlerinden olan Sabiha Rüştü Bozcalı'nın yaşamına (1904-1998) odaklanan sergide sanatçının çeşitli desen, resim, fotoğraf, günlük, mektup ve kartpostalları ile katkıda bulunduğu yayınlar yer alıyor. O zaman önce reklam ve afişler için yaptığı çizimlerden başlayayım.

Annesinin teşvikiyle beş yaşında resme başlayan sanatçı, 15 yaşından itibaren farklı dönemlerde Berlin, Münih, Paris ve Roma’da; Lovis Corinth, Moritz Heymann, Karl Caspar, Paul Signac ve Giorgio de Chirico gibi dönemin tanınmış ressamlarının atölyelerinde çalışmış. 1928-1929 yıllarında, İstanbul’daki Güzel Sanatlar Akademisi’nde Namık İsmail’in atölyesine devam etmiş. Neo-Empresyonist ressam Paul Signac’ın “kabiliyetli, resim sanatının gerektirdiği hassasiyete sahip ve kendini tamamen bu mesleğin zorlu çalışmasına adayan biri” olarak tanımladığı Bozcalı, manzara ve natürmortlar yapmış ama özellikle portreleriyle dikkati çekmiş bir isim. 1932'de hakkında çıkan bir haber ve kara kalem nü çalışması var aşağıda. 

Bunlar ise suluboya çalışmalarından birkaç örnek. Ne kadar güzeller değil mi?

Aşağıda Beyoğlu Mis Sokak'taki Efi Apartmanı'nda bulunan dairelerine taşındıkları dönemlerde tuttuğu günlükten notlar var. Ve apartmanın olduğu sokağın çizimi. Arabalar, eski binalar ve balkonlar nasıl da Avrupa şehirlerini andırıyormuş o dönem. Sene 1941 bu arada. Yanlış dönemlerde doğmuşuz, kesin bilgi!

Bir tarafta Vatikan'ın resim galerisindeki Raffaello'nun Transfiguration eserini kopya etmiş, diğer tarafta Yassıada duruşmalarını izlerken çizim yapmış bir kadın Sabiha Rüştü Bozcalı.

Ve 1887 doğumlu annesi Handan Hanım'ın giyimi kuşamına, kızına yazdığı mektuplara, posta pullarından yaptığı kolajlara bakınca ister istemez zarafet, asalet, yaratıcılık, açık fikirlilik gibi özelliklerin genetik geçişi olduğunu düşünüyorsunuz. 

  

Salt Galata'daki sergisini gezene kadar hiç tanımadığım, adını bilmediğim bir isimdi Sabiha Rüştü Bozcalı. Ne ayıp, ne büyük kayıpmış. Bu kadar ilham verici bir isimle geç de olsa tanıştığım için çok mutluyum. Siz de kaçırmayın lütfen onunla tanışma fırsatını. Çok etkileneceksiniz bu ışık saçan kadından. 

İyi gezmeler.